VERİMLİ ÇALIŞMA
Yönelimlerin ve enerjinin en yoğun olduğu bir dönemde, gençlik döneminde, kolay değildir hayata dair, geleceğe dair kararlar almak ve bu kararları uygulamaya koymak. Birçoğunuzda da aldığınız kararlar anlıktır. Kararların anlık olduğu bir dönemde hiç de kolay değildir geleceği planlamak, gelecek için hare-kete geçmek! Çevrenden sürekli duyarsın "Çalış! Çalış! Çalış!" uyarılarını. Bilirsin çalışman gerektiğini; ama diğer taraftan da müzik dinlemek, arkadaşla-rınla gezmek, sportif faaliyetlere katılmak, eğlenmek istersin. Peki geleceğinin yönünü belirleyecek bir sınav öncesinde, üniversite sınavı öncesinde, hem geleceğin için çalışmak hem de eğlenmek müm-kün müdür? Bize göre EVET mümkündür. Biliyoruz, bunu nasıl gerçekleştireceğini merak ediyorsun. İşte biz bu dergi aracılığıyla size bunun püf noktalarını tek tek vere-ceğiz.
İLKEMİZ, ÇOK ÇALIŞMAK DEĞİL ETKİLİ ÇALIŞMAK!
Önce etkili çalışmanın ne demek olduğunu açıklayalım: Etkili çalışmak, kişinin saptadığı amaçlar doğrultusunda zamanı planlı ve programlı olarak kullanmasıdır. Tamam, etkili çalışacaksın ama niçin? Etkili çalışmanın ne olduğunu öğrendin. Peki hangi amaç için yapacaksınız bunu? Amacın üniversite sınavını kazanmak mı? Çok soyut, genel bir amaç. Bunu somutlaştırıp özelleştirmelisin. Yaşam biçimini belirleyecek, seni maddi-manevi doyuma ulaştıracak en az 30 yıl boyunca bıkmadan büyük bir sevgiyle yapabileceğin bir mes-lek olmalı amacın. Hangi meslek ya da hangi üniversite, hangi bölüm seni bu doyuma ulaştırabilir? Unutmayalım ki hangi limana gideceğini bilmeyen bir geminin aki-beti ya yanlış bir limana ulaşmak ya da batmaktır! Yanlış bir limana gitmemek ya da batmamak için şimdi hemen bir amaç belirlemelisin. Belirleyemiyor musun? Şanslısın, geleceğin adres belli: Rehberlik servisimiz sana yardımcı olmaya hazır! Başarılı olmak; kendini tanımak, inanmak ve verimli çalışmak ile mümkün.
KAZANAN OLMAK İSTİYORSAN ÖNCE KENDİNE İNAN!
Hayattan ne istediğini belirlemen sana, ulaşmak için hedefler, önce-likler ve idealler kazandırır. Yapacağın şey çok basit: Gözlerini kapat ve kendini 7-8 yıl sonra-sında hayal et. O yıllarda hangi mesleği yapıyor olmak istersin? Nasıl bir yaşam tarzı sana uygundur? Nerede ve ne yapıyor olmak seni mutlu eder? Bu sorulara vereceğin yanıt şu andan itibaren birinci amacın olmalı. Kendini, yeteneklerini tanıyıp ne istediğini bilirsen hedefine ulaşman çok daha kolaylaşacaktır. Unutma "İNANMAK" başarmanın yarısıdır. Hiç kimse hiçbir işte inanmadan başarı kazanamaz. En büyük kazanç ise kişinin kendini tanı-ması, kendine güvenmesi ve başarılı olacağına tüm kalbiyle inanmasıdır.
HAYATIN KİMİN ELİNDE?
Karar ver, gerçekten üniversiteye, istediğin bir bölüme gitmek isti-yor musun? İstiyorsan hayatınla ilgili sorumlulukları üzerine alman gereki-yor. Eğer hayatınla ilgili sorumluluğu dış dünyaya ve olaylara bırakırsan, çalışmanı ve başarını engellemek için dünya vargücüyle çalışacaktır, yani sana daima bir bahane yaratacaktır, çalışmaman için! Bazen anne-babanın bir sözü, bazen onların tartışmaları, bazen sevgilinin tavrı, bazen öğretmeninle aranda geçen bir diyalog, bazen de canının sebepsiz yere sıkkın olması çalışmaman için aradığın bahaneleri yaratacaktır. Ve bahanelerle dolu günler, haftalar ve aylar sonrasında yaşanan başarısızlık!
SORUMLULUK KİMİN OLACAK?
Sana göre ailenin, arkadaşlarının, öğretmenlerinin, sevgilinin ... Kendini kandırma, bunların bahane olduğunu biliyorsun. Asıl sorumlu sen olacaksın. Hayatını önemsemedin, gün gelip de hatırlamayacağın sebep-lerden dolayı hayallerini erteledin bir sonraki seneye ya da vazgeçtin son-suza dek!
VERİMLİ DERS ÇALIŞMAYI ETKİLEYEN ÇEVRE FAKTÖRLERİ
· Çalışma ortamının ders çalışmaya uygun olması çalışmayı daha verimli hale getirdiği bir gerçektir.
· Her ne kadar herkese tam anlamıyla uygun bir çalışma ortam modeli geliştirememişse de çalışma odasının düzeni ve eşyaların durumu dikkati etkilediği bilinmektedir. Bu sebeple çalışma ortamının bazı yapısal özellikleri olması gerekmektedir.
Çalışma Odası ve Masası
· Çalışma masası dikkat dağıtıcı dış etkenlere (ses, hareket, soğuk, vb.) kapalı olması için cam kenarında olmamalıdır.
· İdeal ışık kaynağı masa lambasıdır. Bu imkan yoksa ışığın karşıdan gelmesi gerekmektedir.
· Odanız sizin tasarruf alanınızdır. İstediğiniz gibi döşeme hakkına sahipsiniz fakat yoğun bir çalışma döneminize girdiğiniz şu dönemde dikkatinizi ve motivasyonunuzu kaybettirecek ve hayallere daldıracak poster, afiş ve resim gibi şeyleri bir yıllığına bir kenara kaldırmanız gerekmektedir.
· Bütün çalışmalarınızı çalışma masanızda yapmanızda büyük yarar vardır. Bu amaç için seçeceğiniz yerin koltuk, TV manzaralı kanepe olmamasını önemle hatırlatırız.
· Benzer şekilde çalışma masanızda da ders çalışmanın dışındaki faaliyetleriniz için kullanmayın. Masanızda mektup yazmak, okumak ve arkadaşlarınızla sohbet etmek gibi amaçlarınızı gerçekleştirmeyin. Masanız "çalışma alanı"nız olarak kalsın. Bu bir "şartlı refleks" olayıdır. Bu şekilde davranarak masanızın çalışma davranışınız şartı haline gelecektir. Böylece masanız "çalışma zamanı"nı ve "çalışma alanını" simgeleyen bir uyarıcı haline gelir; masa - çalışma davranışı pekiştirilmiş olur. Yani masanıza gelip oturduğunuz da çalışmanız gerektiğine kendinizi otomatik olarak hazırlamış olursunuz.
· Çalışmanız bittikten sonra masanızı toparlamanız bir sonraki ders başlamanızı kolaylaştıracaktır. Çünkü dağınık bir masada çalışmaya başlamak zordur.
· Derse başlamadan önce çalışacağınız dersle ilgili malzemeyi kolay ulaşabileceğiniz bir yere koyun (masanızın üstü gibi). Böylece onları almak istediğinizde çalışma ortamından uzaklaşmayarak dikkatinizde ve derse yoğunlaşmanızda bir eksilme olmaz.
Çalışma Köşesi
· Herkesin çalışma odası olmayabilir. Bu taktirde en azından kendinize ait bir çalışma köşeniz olmalıdır.
· Çalışma köşesi yazı yazabilecek bir masa ve çalışma sırasında gerekli olan kitap, not ve kalem gibi ders malzemelerinin konabileceği bir ilave alandan oluşur.
· Çalışma masanız yoksa yemek masanıza güzel bir örtü örterek yemek masanızı çalışma masası olarak kullanabilirsiniz, mümkünse masanızın üzerine bir çiçek koyabilirsiniz. Bu değişiklikler sizi ders çalışmaya daha çok motive edecektir.
Müzik Dinleyerek Ders Çalışmak
· Yapılan araştırmalar göstermektedir ki, insan beyni aynı anda bir çok uyaranı alabilir ancak dikkatini bir tek noktaya odaklayabilir. Başka bir ifadeyle, öğrenmek için gerekli olan düzeyde dikkat ancak bir tek noktada toplanabilir. Bu nedenle hem müzik dinlemeniz hem de ders çalışmanız mümkün görülmemektedir.
· Müzik ritimlerden oluşur, bunun yanı sıra hepimizin bir de doğal iç ritmi vardır. Konuşurken, yürürken, okurken, yazarken, öğrenirken belli ritimler izleriz. Bu ritim kişiden kişiye değişebilir. Mesela çalışırken kolay anladığımız ya da bildiğimiz konularda daha hızlı bir ritimle çalışırken iç ritmimiz sık sık değişebilir. Müzik dinleyen bir öğrencinin doğal ritim akışı dinlenen müziğin ritminden etkilenecektir. Hafif müzik dinlerken rih halimiz ve ritmimiz ile pop müzik dinlerkenki ritmimiz aynı değildir. Farklı müzik parçaları bizlerde farklı duyguların oluşmasına neden olmaktadırlar. Bazı parçalar hayatın her şeye rağmen yaşanması gerektiğini vurgularken bazıları da tam tersini vurgulamaktadırlar. Farklı parçalar bizlerde farklı duygular yaratırlar, hayallere dalmamıza neden olurlar. Bu sebeple müzik dinlemeyi ve ders çalışmayı birbirine karıştırmamalıyız.
Yatarak Ders Çalışmak
· Ders çalışırken bilginin hafızamızda kalıcı olabilmesi için ruhsal ve bedensel belirli bir düzeyde gerginliğe ihtiyacımız vardır. Yatarak ders çalışmanın doğurduğu tek bir sonuç vardır: uykuya dalmak ve çalışamayacak kadar gevşemek. Çünkü uyku ve uyanıklıktan sorumlu anatomik yapılar beyin sapındadır. Kas geriliminin belirli bir düzeyde olması ve kaslardan bu yapılara mesajların gitmesi uyanıklığı sağlar. Eğer kas gerilimi belirli bir düzeyin altına düşerse (yatarak okumakta olduğu gibi) beyin sapına gönderilen mesajlar bu defa uykuyu başlatan maddelerin salgılanmasına yol açar. Böylece öğrenmek için gerekli dikkatin ön şartı olan "uyanıklık" bozulmuş olur.
· Ders çalışmaya en uygun durum bir masa başında sandalyede dik pozisyonda dirsekleri yaslayarak, konuya konsantre olarak ders çalışmaktır.
VERİMLİ ÇALIŞMANIZI ENGELLEYENLERİ BİLİYOR MUSUNUZ?
· Sınav bilgi ve tekniğini bilmemek.
· Büyük adımlarla hedefe ulaşılacağına inanmak.
· Çalışma anında uygun dinlenme aralıkları vermemek.
· Gözlerinizi yapamadıklarınıza çevirmek.
· Çevrenizin sizden beklentilerinin yüksek olması.
· Zamanı denetleyememek.
· Kendinizi başkalarıyla kıyaslamak.
· Hatalardan ders almamak.
· Üniversite sınavını hayatın tek amacı olarak görmek.
· Düzenli tekrar yapmamak.
· Dersler hakkında yetersiz bilgi.
· Çözülemeyen ailevi ve kişisel problemler.
· Programsız çalışma.
· Düzensiz çalışma mekanı.
· Televizyon.
· Verimsizliği görmemezlikten gelmek.
· Arkadaşlara hayır diyememek.
· Ders çalışmayı sürdürememek.
· Fazla dışa açık olmamak.
· Kararsızlık.
· Amaçların ve önceliklerin olmayışı.
· Çalışmayı tamamlamadan bırakmak.
· Günlük ayrıntılara gömülmek.
· Motivasyon noksanlığı.
· Aşırı kaygı (güvensizlik).
· Uzayan telefon konuşmaları.
· Çalışma anında hayallere dalmak.
· Yatarak çalışmak.
· Müzik eşliğinde çalışmak.
Zorlanılan derslerin dışlanması.
VERİMLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİ
· Dersiniz bitmeden çalışma isteğiniz azalmışsa çalışmanıza hemen ara vermeyin. "5 sayfa daha çalışacağım" deyin.
· Konuları biriktirmeden çalışın ki bıkkınlık verici olmasın.
· Zihniniz yorulmadan sosyal derslere çalışmanız daha faydalı olacak ve öğrenmeyi kolaylaştıracaktır. Sözel dersten sonra fen dersinin çalışılması öğrenmede kolaylık sağlayacaktır.
· Konu özetlerinizi soru - cevap şeklinde çıkarın.
· Çalışırken zihin yorgunluğunun önüne geçmek için çalışmanızı 40 dakika ders, 10 dakika tekrar, 10 dakika da ara olarak değerlendirin.
· Önemli yerlerin altını çizmeniz dikkatinizi arttıracak ve konunun hatırlanmasını kolaylaştıracaktır. Monotonluğu yenmeniz için 3, 4 farklı renkte kalem kullanmanız performansınızı artıracaktır.
· Derste görülecek konuya göz atmak, beyninizin o konuya hazır olmasını sağlayacaktır.
· Bir kişi ne kadar fazla test çözerse test tekniğine o kadar aşina olacaktır ve isabet oranı da o kadar fazla olacaktır.
· Cevabı net bilinmeyen seçeneklerde akla ilk gelen şık genelde doğrudur.
· Hayalinizi bitirmekte zorlanıyorsanız ev içerisinde 2, 3 dakikalık bir gezinti yapın.
· Öğrenci dikkati dağıtıcı etkenlerin olmadığı bir ortamda çalışılmalı. Çalıştığı yerde afiş, poster, uzun telefon konuşmaları olmamalı.
· Benzer amaçlara sahip kişilerin oluşturduğu gruplar kurmak çalışma verimini arttırır.
· Anahtar kelimelerden oluşan özetler çıkarmak konunun zihinde tutulma süresini uzatır.
· Ders çalışmaya başlamadan önce konuyu 5 - 10 dakikada hızlı bir şekilde gözden geçirin.
· Derse karşı ilginizi arttırmak için okuduğunuz konu ile kendinize "buradan nasıl bir soru gelir", "bunu öğrenmek bana ne kazandırır" gibi sorular sorun.
· Öğrendiğiniz bilgileri tekrar etmeniz bilginin uzun süreli hafızanızda kalmasını sağlayacaktır.
Çalışma planınızdan asla taviz vermeyin. Bir defa eğlensem ne olur demeyin. Alışkanlık haline dönüşüp çalışmalarınızı aksatabilir.
BASİT FAKAT ETKİLİ BAZI YÖNTEMLER
1. Niçin buradayım, niye okuyorum tanımının net olarak ortaya konulması gerekir.
2. Beyninizin aynı anda iki işi yapmasını beklemeyin.
3. Benim için çekici yanı nedir acaba sorusunun sorulması (merak)
4. Artı ve eksilerin ortaya konulması.
5. Ayrıntıda boğulmadan asıl mesaja odaklanılması.
6. Süreyi ve materyali tespit etmek.
7. Daha önceden belirlediğimiz dikkat süresine uyulması.
8. Konu ile ilgili soruların çoğaltılması ve cevap alınması.
9. Kendimize ait anlamlar çıkarılması ve bunlara yoğunlaşılması.
10. Dikkat dağıtıcı materyallerden, çağrışım yaptıracak nesnelerden soyutlanılması.
11. İradenin harekete geçirilmesi.
12. Aynı mekan, aynı zaman ve sürecin seçilip ısrarcı olunması.
13. Kendimize ait bir mekanın olması ve sürekli orada ders çalışılması.
14. Aynı hedeflere yakın öğrenme grubu arkadaşları seçilmesi.
15. Ders anında öğretmenle göz teması kurulması ve sorular sorulması
Kaygı düzeyinin normale yakın tutulması.
|
